MOBILITEIT VANUIT DE MENS,
WAARBIJ LEEFBAARHEID CENTRAAL STAAT.
blik voor groen
De wereldwijde coronapandemie heeft ons geconfronteerd met een nieuwe wereld. Eén waarin we hebben gezien dat het stilleggen van mobiliteit een positieve invloed heeft op het milieu en de leefbaarheid van steden. Mobiliteit is een noodzaak, geen doel op zich. Bijvoorbeeld om de zorg te krijgen die je nodig hebt, op je werk te komen of ontspanning op te zoeken is vervoer nodig. Deze tijd biedt de kans om terug naar de tekentafel te gaan om mobiliteit te heroverwegen In het project ‘Blik voor Groen’ werkt onderzoeks- en ontwerpbureau STUDIO 1:1 aan deze vragen en ambities!
Het What if Lab ‘Blik voor groen’ wordt ingezet als tool om te leren. Door naar eerdere experimenten in verschillende steden te kijken, onderzoeken en inventariseren we hoe die zijn opgezet. In ruimtelijke ontwerp, de mate van tijdelijkheid en de rol van instanties, overheid en bewoners.
Om hoeveel parkeerplekken gaat het in Eindhoven? Is dat aantal hoger of lager in bepaalde buurten. En hoe verhouding die zich tot een aantal andere thema’s zoals groen, hittestress, wateroverlast, speelplekken, luchtkwaliteit etc.
BLIK VOOR GROEN
In ‘Blik voor Groen’ ging Studio 1:1 daarom aan de slag met de volgende ontwerpvraag: Ontwerp nieuwe typologieën voor autoloze straten waarmee we breed kunnen onderzoeken hoe een toekomstig straatbeeld onze openbare ruimte vorm gaat geven. Dit is een driedelige vraag. Het eerste deel van de vraag gaat vooral over vorm en uitvoering. Wat worden nieuwe typologieën voor de straat anno 2025?
Het tweede deel van de vraag betreft de beleving van de inwoners. Hoe kunnen we bewoners verleiden met een nieuwe type straat? Ten slot, de overheid. Wat betekent het veranderende straatbeeld voor de overheid? Denk aan regelgeving, bereikbaarheid en veiligheid. Deze begrippen zijn veelal nog verbonden aan het traditionele straatbeeld.
URGENTIE
De noodzaak om tot meer leefbare straten, buurten, en wijken te komen is hoog. Het Straatvinken-onderzoek in België laat zien dat de hoeveelheid en het type verkeer in de straat direct beïnvloed hoe bewoners zich voelen. Straten met geen of weinig auto’s worden veiliger ervaren door bewoners. Hierdoor spelen kinderen sneller op straat en maken bewoners vaker een praatje met elkaar. Straten met veel auto’s (rijdend of geparkeerd) worden als onveilig ervaren. Kinderen spelen hierdoor niet of minder vaak in de straat. Ook zorgt het voor vervuiling en lawaai overlast.
Daarnaast is te zien in prognoses van het Planbureau voor de Leefomgeving dat het aantal inwoners in Eindhoven de komende jaren zal toenemen (21% tot 2050). Hierdoor neemt de druk op de stad ook toe; door de groei in aantal woningen, maar ook de groei van aantal auto’s en parkeerplekken. Daarnaast is te zien in verschillende klimaatmodellen van onder andere het KNMI en de Klimaateffect-atlas dat het in de toekomst, door klimaatverandering, heter zal worden.
Dit heeft tot gevolg dat er in het stedelijk gebied een hitte eiland effect ontstaat, wat negatieve effecten heeft voor de gezondheid voor kwetsbare doelgroepen. Ook zal het in de toekomst frequenter gaan regenen, en zal er tijdens deze buien meer regen vallen. Deze ‘piekbuien’ kunnen met name in versteende wijken voor lokale wateroverlast veroorzaken.
Groen is in veel gevallen een groot (deel) van de oplossing. Dit kan gaan om gras, andere natuurlijke bodembedekking, planten, struiken, bomen, etc. Groen heeft een positief effect op de gezondheid van mensen (psychisch en fysiek). Kinderen in een groene omgeving gaan vaker naar buiten en bewegen daardoor meer, waardoor de kans op overgewicht kleiner wordt. Groen heeft ook een direct verkoelend effect op de omgeving, dus kan bijdragen om de omgevingstemperatuur te verlagen. En tot slot kan groen bijdragen om een piekbui beter op te kunnen vangen, doordat hemelwater de grond in kan trekken en daarmee niet het rioolsysteem (over)belast.
VAN ANALYSE NAAR METODIEK
Een belangrijke conclusie uit de analyse van de projecten en de analyse van de processen van deze projecten is dat bewoners betrokkenheid, bewoners participatie en frequente communicatie richting bewoners essentieel is om een project (tijdelijk of permanent) te laten slagen. Hierbij is het van belang dat er niet al een (schets) ontwerp licht voordat bewoners betrokken raken. Vanaf het begin dat bewoners betrokken raken moet een project open starten waardoor er alle ruimte is voor ideeën, dromen, en wensen van bewoners.
Uit de analyse van alle genomen processtappen van andere projecten blijkt dat gedurende het hele proces er meerdere ontwerpsessies
met bewoners belangrijk zijn om samen met elkaar tot een ontwerp te komen. Na een eerste sessie biedt de uitkomst input voor een schetsontwerp. Na een terugkoppeling van het schetsontwerp vindt vaak een tweede sessie plaatst om het ontwerp aan te scherpen en concreter te maken. Na een uitwerking van het ontwerp vind vaak weer een terugkoppeling plaats, waarna laatste input het ontwerp wordt uitgewerkt tot een definitief ontwerp.
PROJECTINFO
PERS
IN OPDRACHT VAN
→ DDF
ONDERZOEK & ONTWERP
→ Studio 1:1
→