EEN ONTWERPEND ONDERZOEK NAAR
NIEUWE ICONEN IN HET LANDSCHAP.
van gogh nationaal park
Kijken naar het landschap ‘door de ogen van' Van Gogh. De 'route van...' kaart toont individuele verhalen, belevingen en locaties als hedendaagse landmarks in het Van Gogh Nationaal Park. Het nodigt uit om bewust te kijken en kenmerkende eigenschappen van je omgeving te observeren.
De kaart met ‘harde data’ laat de potentie van het toekomstige landschap zien en de manier waarop we het gebruiken. Kunnen alle boeren locaties een startpunt van een wandelroute zijn? Kunnen nieuwe routes letterlijk door het boerenlandschap en langs toekomstige heggenstructuren lopen?
DE VERKENNING
Het Van Gogh Nationaal Park (VGNP) is een brede beweging van overheden, organisaties, instellingen, bedrijfsleven en toerisme in Brabant. In 2016 hebben partners in Nationaal Park Loonse en Drunense Duinen en Nationaal Landschap Het Groene Woud de krachten gebundeld om te komen tot VGNP. Van Gogh Nationaal Park is een Nationaal Park nieuwe stijl. De ambities van het VGNP staan in een Masterplan: schetsboek voor het landschap van de 21e eeuw. Onderdeel in dit masterplan is een ontwikkellijn gericht op de ontwikkeling van natuurbeleving en duurzaam (cultuur)toerisme.
Hierin wordt ook de mogelijkheid van ‘iconische landmarks’ benoemd. Dit was voor Kunstloc, als samenwerkingspartner van het VGNP, aanleiding voor de opdracht van deze verkenning. Hoe moeten deze iconen eruit zien? Hoe maken ze een verbinding met het landschap? Moeten het wel fysieke iconen worden? De vragen rondom deze ontwikkellijn bracht tot opdracht aan Studio 1:1 ‘wat heeft het gebied nodig om (meer) verbonden te raken met het VGNP?
HARDE DATA: POTENTIE VAN BOEREN LOCATIE'S
Na analyse van het masterplan van het VGNP heeft Studio 1:1 ingezet op ontwerpend onderzoek naar gebruik van een (recreatief)gebied. Bijvoorbeeld welk type doelgroep met name het wandelnetwerk gebruikt. Waar komen zij vandaag? Hoe veel kilometer zijn bezoekers bereid om af te leggen in relatie tot de lengte van de wandeling of fietsroute? Ook heeft Studio 1:1 gekeken naar de manier en de plek hoe bezoekers een gebied bezoeken. Komen mensen bijvoorbeeld veel met de auto naar een parkeerterrein van een natuurgebied om vervolgens een wandeling te maken van een uur? Waar kan je dan komen als je naar alle locaties van openbaar vervoer kijkt?
Dan zie je een andere dekking van de bereikbaarheid van het VGNP van als je enkel naar de officiële parkeerplekken kijkt. Dit heeft onder andere tot de gedachte geleid ‘wat als alle boeren locaties in het VGNP als startpunt van een wandelroute fungeren’? Welke boeren doen dat op dit moment al? En vooral waar ligt de potentie om dit nog te ontwikkelen? Deze verkenning van ‘harde data’ heeft Studio 1:1 samengebracht in een kaart waarin de potentie van die boerenlocaties te zien is, in relatie tot natuurgebieden, stedelijk gebied en het huidige wandelroutenetwerk.
ZACHTE DATA: DE ROUTE VAN....
Aanvullend op de gebiedsanalyse heeft Studio 1:1 ingezet op de beleving van het gebied door bewoners en bezoekers. Op zoek naar de vraag wat mensen kenmerkend vinden aan het gebied, of ze het ‘Van Gogh Nationaal Park’ kennen en op zoek naar wat het VGNP nodig zou hebben om meer verbonden te worden. Deze individuele verhalen, belevingen en locaties heeft Studio 1:1 uitgewerkt in een visuele belevingsroute. ‘De Route Van…’.
Kijken naar het landschap ‘door de ogen van' Van Gogh. De 'route van...' kaart toont individuele verhalen, belevingen en locaties als hedendaagse landmarks in het Van Gogh Nationaal Park. Het nodigt uit om bewust te kijken en kenmerkende eigenschappen van je omgeving te observeren.
BOERENLOCATIE'S ALS STARTPUNT
Uit de eerdere verkenning van het Van Gogh Nationaal Park blijkt dat het park een groot oppervlakte heeft met diverse identiteiten binnen het gebied. Boerenlocaties zijn naar voren gekomen als mogelijke entrees van het park, passend bij de overkoepelende identiteit. Het boerenlandschap vormt een kenmerkend onderdeel van het Van Gogh Nationaal Park en heeft dienstgedaan als inspiratie voor Van Gogh zelf. Alle boerenlocaties hebben potentieel om een fijnmazig netwerk van startlocaties te vormen voor wandel- en fietsroutes. Deze routes kunnen ook daadwerkelijk door het boerenlandschap lopen, waardoor bezoekers een unieke ervaring krijgen.
We hebben drie aspecten nader bekeken: ten eerste hebben we gekeken naar de inwoners van het gebied en de routes die zij kunnen benutten. Hierbij hebben we bijvoorbeeld gekeken naar boerderijen die dicht bij hoge inwonersaantallen liggen en naar de toegankelijkheid van het park voor scholen, ziekenhuizen en buurthuizen in de omgeving van de boerenlocaties. Ten tweede hebben we gekeken naar de dagjesrecreanten en hoe zij gemakkelijk het gebied kunnen betreden.Door de boerderij centraal te stellen als entree van het park wordt het interessant voor zowel dagjesrecreanten als de inwoners van het gebied en toeristen.
De boerderij kan fungeren als een gastvrije plek waar bezoekers informatie kunnen krijgen over het park en lokale producten kunnen kopen of ervaren. Dit zou de betrokkenheid van de lokale gemeenschap vergroten en hen de mogelijkheid bieden om hun eigen omgeving op een nieuwe manier te ontdekken.
Daarnaast hebben we ook gekeken naar de potentie van een nieuw aan te leggen heggenstructuur om de routes naar het Van Gogh Nationaal Park verder uit te breiden. Heggen kunnen dienen als natuurlijke grenzen en wandelpaden creëren die bezoekers naar verschillende delen van het park leiden.
Deze nieuwe routes kunnen de diversiteit en schoonheid van het landschap benadrukken en een meer uitgebreide ervaring bieden aan zowel de inwoners als de toeristen. Door de boerderij centraal te stellen als entree van het park en gebruik te maken van de potentie van de nieuw aan te leggen heggenstructuur, kan het Van Gogh Nationaal Park een bredere aantrekkingskracht hebben. Het zou niet alleen een bestemming zijn voor dagjesrecreanten, maar ook een plek waar de lokale gemeenschap trots op kan zijn en waar toeristen een dieper inzicht kunnen krijgen in de cultuur en het landschap van de regio.
IN OPDRACHT VAN
→ Kunstloc i.s.m. Van Gogh Nationaal Park
ONDERZOEK & ONTWERP
→ Studio 1:1