HET BELANG VAN WATER
ZICHTBAAR GEMAAKT
het waterverhaal van aa & maas
Water. Het komt uit kranen en tuinslangen, stroomt door rivieren en beken en bevindt zich in de grond onder je voeten of de lucht boven je hoofd. Water meandert, loopt in kaarsrechte lijnen door weilanden of kabbelt tussen het riet aan de plassen. Water verdringt en verbindt. Water is ook onze toekomst. We zullen water ruimte moeten geven, moeten leiden, zuiveren en (her)gebruiken om droge voeten en schoon, veilig en voldoende water in onze leefomgeving te kunnen garanderen.
In een aantal gemeenten is het proces gestart voor het opstellen van een omgevingsvisie. Waterschap Aa en Maas vindt het belangrijk een duidelijk en actueel kader te schetsen waarin de waterbelangen zichtbaar worden, zodat ze samen met gemeenten deze belangen onderdeel kunnen laten zijn van de omgevingsvisies. Voor Waterschap Aa en Maas heeft Studio 1:1 dit 'waterverhaal' ontwikkelt en ontworpen, waarmee het belang van water zichtbaar wordt.
KAART ALS 'CONVERSATION PIECE'
Voor iedere gemeente in het beheersgebied van waterschap aa en maas heeft Studio 1:1 twee omgevingskaarten ontworpen: een driedimensionale kaart en een (2d) werkkaart op whiteboard. De kaarten vertellen, het waterverhaal van Aa en Maas. Uitgaande van de lagenbenadering, die ook als uitgangspunt is genomen in de rijks- en provinciale omgevingsvisies, bevat deze kaarten set de ‘waterbasislaag’ van de fysieke omgeving zoals die er nu uitziet. De waterbasislaag laat het water zien en welke zaken van invloed zijn op het water, zoals hoogteverschillen, de ondergrond, natuurgebieden en waterveiligheid. De belangrijkste doelen en maatschappelijke opgaven die binnen die fysieke ruimte een plek moeten krijgen, zijn hieraan toegevoegd. De rol van water is daarbij belangrijk en moet voor iedere gemeente opnieuw bepaald worden bij toekomstige opgaven en ontwikkelingen.
De driedimensionale kaart toont het hele beheergebied van waterschap aa en maas, waarop de administratieve grenzen en die van de betreffende gemeente zijn aangegeven. Het maakt duidelijk welke positie de gemeente heeft in het totale oppervlaktewatersysteem,
dus wat bovenstrooms en wat benedenstrooms van de gemeente ligt. Aan de hand hiervan kan het belangrijke principe van niet-afwentelen duidelijk worden gemaakt en moet bij elke ingreep worden nagegaan wat de gevolgen zijn voor anderen. Het gemeentelijke waterbelang houdt dus niet op bij de gemeentegrens. Op de 2dimensionale kaart (op whiteboard) zijn de belangrijkste fysieke omgevingselementen van het waterbeheer aangegeven. Je kunt hierbij denken aan de keringen voor de waterveiligheid, de watergangen met kunstwerken van het watersysteem en de persleidingen en rioolwaterzuiveringen van de afvalwaterketen. Op deze werkkaart kan tijdens brainstormsessies met whiteboardstiften getekend en geschreven worden. Deze kaarten helpen, als ‘conversation piece’ tijdens sessies kennis en informatie tussen gemeenten en waterschapsmedewerkers uit te wisselen. Op de kaart zijn ook doelen en opgaven opgenomen. Deze kunnen helpen in het gezamenlijk zoeken naar een geschikte ruimtelijke vertaling, zoals die uiteindelijk in de omgevingsvisie zijn definitieve vorm zal moeten krijgen.
TOELICHTING BIJ DE KAARTEN VAN
DE GEMEENTELIJKE WATERVERHALEN
PARTICIPATIE
PROJECTINFO
IN OPDRACHT VAN
→ Waterschap Aa & Maas
ONDERZOEK & ONTWERP
→ Studio 1:1